تحریف معنویــ تحریف معنوی به تغییر معنایی و مفهومی آیات قرآن اطلاق می‌شود. ــ تحریف معنوی، تفسیر نادرست به منظور تطبیق قرآن بر نظریه خاص است. ۱ - تعریفتحریف معنوی، که مقابل تحریف لفظی می‌باشد، به معنای تغییر معنایی و مفهومی آیات قرآن است. «تحریف معنوی» یعنی تفسیر به رای و تحمیل معانی هماهنگ با آرای مختلف بشر بر قرآن، که غالب مکاتب کلامی و گاهی فقهی در تاریخ تفسیر قرآن انجام داده‌اند. [۱]
البیان فی تفسیرالقرآن، خویی، ابوالقاسم، ۱۲۷۸ - ۱۳۷۱، ص۱۹۷.
[۲]
صیانة القرآن من التحریف، معرفت، محمدهادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، ج۲، ص۱۶و۱۳.
۱.۱ - بیان نمونهتغییر معنای کلمه‌ای از کلمات قرآن، هم چون کلمه «ولیّ» در آیه شریفه: ﴿اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا... ﴾؛ که در اصل به معنای مولا، حاکم و سرپرست آمده است، اما برخی به خاطر رسیدن به مقاصد خود معنای آن را تغییر داده و گفته‌اند: «ولی» در این جا به معنای دوست و صدیق است. مورد دیگر از تحریف معنوی، حمل و تطبیق آیه‌ای از قرآن کریم بر غیر مورد آن، و در واقع دست بردن در شان نزول آیه است، مانند تحریفی که «سمرة بن جندب» در آیاتی از قرآن انجام داد؛ او صد هزار درهم از «معاویة بن ابی سفیان» گرفت تا بگوید: آیه ﴿وَمِنَ النّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ وَاللهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ﴾؛ در مورد « ابن ملجم » قاتل امام علی علیه‌السّلام؛ و آیه ﴿وَمِنَ النّاسِ مَنْ یَعْبُدُ اللهَ عَلی حَرْف﴾؛ درباره امام علی علیه‌السّلام نازل شده است. خداوند این گونه تحریف‌ها را به یهود نسبت داده و می‌فرماید: ﴿مِنَ الَّذِینَ هادُوا یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ﴾. چون یهود، با اهل ثروت و قدرت دوست بودند، حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال کرده و کلام خداوند را تاویل می‌نمودند. ۲ - نکتهاین نوع تحریف‌ها به کرامت و عظمت و اعجاز قرآن کریم خدشه‌ای وارد نمی‌سازد، زیرا الفاظ و معانی قرآن در سینه مؤمنانی که شب و روز آن را قرائت می‌کنند محفوظ است. ۳ - عناوین مرتبطتفسیر به رای. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۸۶، برگرفته از مقاله «تحریف معنوی». فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تحریف معنوی». رده‌های این صفحه : تحریف | قرآن شناسی
|